Bölgeler Kaça Ayrılır?
Dünyamız 7 farklı kıtadan ve bu kıtalar üzerinde yer alan yüzlerce farklı bölgeden oluşmuştur. Bu bölgelerin de kendine has farklı özellikleri vardır. Özellikle beşeri ve doğal çeşitlilik bölgelerdeki farkların ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Bir kıta, bir ülke, bir deniz veya bir okyanusu fiziki özelliklerine göre incelendiğinde, hepsini bir bütün olarak düşünmek yanlış olur ve bunları ayrı ayrı anlamlı ğarçalara ayırarak incelemek gerekir.
İlk olarak bölgenin tanımını yapalım;
Doğal, ekonomik ve beşeri özellikler açısından kendi içinde benzerlik gösteren; çevresinden farklı olan alanlara bölge denir.
Bölgeler özelliklerine göre 4 grupta sınıflandırılır. Bunlar;
- Doğal Özelliklerine Göre Bölgeler
- Beşeri Özelliklerine Göre Bölgeler
- Ekonomik Özelliklerine Göre Bölgeler
- İşlevsel Özelliklerine Göre Bölgeler
Şimdi beşeri özelliklerine göre bölgeleri açıklayalım;
Beşeri Özelliklerine Göre Bölgeleri
Bu bölgeler de kendi arasında yediye ayrılır. Bunlar;
- Nüfus özelliklerine göre bölgeler
- Yerleşme özelliklerine göre bölgeler
- Konut yapı özelliklerine göre bölgeler
- Siyasi-askerî özelliklerine göre bölgeler
- İdari özelliklerine göre bölgeler
- Planlama özelliklerine göre bölgeler
- Kültür ve dinî özelliklerine göre bölgeler
Şimdi bu yedi bölge hakkında kısaca bilgiler verelim.
Nüfus özelliklerine göre bölgeler
Nüfus özelliklerine bölgeler nüfus miktarına ve nüfusun dağılışına göre oluşturulan bölgelerdir. Aşağıdaki haritada nüfus miktarlarına göre dünya ülkelerinin sınıflandırılmasını göreceksiniz.
Yerleşme özelliklerine göre bölgeler
Beşeri bölgelerde, yerleşmeyi etkileyen faktörler dikkate alınarak oluşturulan bölgelerdir. Yoğun yerleşme bölgelerine ülkemizden örnek Çatalca-Kocaeli yarımadaları ve dünyadan da örnek Güneydoğu Asya kıyıları verilebilir.
Yerleşme özelliklerine göre bölgeleri de kırsal yerleşme bölgeleri ve şehir yerleşme bölgeleri olarak iki kısımda incelenir.
Konut yapı özelliklerine göre bölgeler
Beşeri bölgelerde, konut yapı özellikleri dikkate alınarak oluşturulan bölgelerdir. Ahşap konut, taş konut ve kerpiç konut bölgeleri olarak incelenir. Ahşap konut bölgesine Trabzon ve Rize’nin kırsal alanlarını, taş konut bölgeye Muğla, Ağrı ve Kars illerini, kerpiç konut bölgeye ise Konya ve Şanlıurfa illerini örnek gösterebiliriz.
Siyasi-askeri özelliklerine göre bölgeler
Bu bölgeler, siyasi sınır ve örgütler ile askerî özelliklere göre oluşturulan bölgeleri kapsar
İdari özelliklerine göre bölgeler
Bu bölgeler, yönetim bölgeleri olarak da bilinir. Belirli siyasi ölçütlere göre oluşturulmuş yönetim alanlarını kapsar.
Planlama özelliklerine göre bölgeler
Coğrafi özellikler dikkate alınarak belirli alanların oluşturulduğu bölgelerdir. Buna en iyi örnek Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölgesidir. Bu bölgeler için çeşitli planlamalar ve yatırımlar yapılabilir.
Kültür ve dini özelliklerine göre bölgeler
Dil, din, ırk ve kültür özellikleri dikkate alınarak oluşturulan bölgelerdir. Türk Kültür Bölgesi, İslam Kültür Bölgesi, Avrupa Kültür Bölgesi gibi bölgeler buna örnek gösterilebilir.
Beşeri Özelliklerine Göre Bölgeler İle İlgili Sorular
Aşağıda yer alan sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.
1. Bölge nedir? Tanımını yapınız.
2. Beşeri özelliklerine göre bölgeler kaça ayrılır?
3. Yerleşme özelliklerine bölgeler kaça ayrılır? Örnekler veriniz.
4. Konut yapılarına göre bölgelere ülkemizden örnekler veriniz?
5. Planlama özelliklerine göre bölgelere Türkiye’den ve dünyadan örnekler veriniz?