Fiil Nedir? Anlamına Göre Fiiller – İş, Durum, Oluş Fiilleri

Fiil Nedir?

Fiil (Eylem): İş, oluş veya durum bildiren sözcüklere fiil denir. Daha uzun bir tabirle açıklamak gerekirse; varlıkların yaptığı işi, hareketi, oluşu çeşitli ekler alarak şahıs ve zamana bağlı olarak anlatan kelimelere fiil yada eylem denir.

Fiiller yalın hâldeyken mastar ekini (-mek, -mak) alır: koş-(mak), gül-(mek), ara-(mak), uyu-(mak). Cümlede kullanılırken mastar eki kullanılmaz.

Aşağıdaki cümlede kırmızı renkli koyu yazılı kelimeler fiil görevindedir.

Örnek: Mehmet Emin der. Bütün misafirleri ağırladı.

Anlamına Göre Fiiller

Anlamına göre fiiller üçe ayrılır: Bunlar şöyledir;

1. İş Fiilleri
2. Durum Fiilleri
3. Oluş Fiilleri

Bkz: Fiil Kipleri (Haber ve Dilek Kipleri)
Bkz: Çekimli Fiiller

a) İş (Kılış) Fiilleri

Yapılan işten etkilenen bir nesnenin bulunduğu fiillerdir. Aşağıdaki altı çizili kelimeler iş fiilidir.

Örnekler:
Annesi oğlunu gördü Allah’a şükürler etti.
Yeşil, çiçeklerle dolu çimene çadır dikti.

b) Durum Fiilleri

Yapılan işten etkilenen bir nesnenin bulunmadığı fiillerdir. Aşağıdaki altı çizili kelimeler durum fiilidir.

Örnekler:
Mavi gözlü küçük kız camdan bakar.
Mustafa Kemal ayağa kalktı.

c) Oluş Fiilleri

Zamanla meydana gelen değişmeyi gösteren fiillerdir. Bu fiillerde, fiil genellikle kendiliğinden gerçekleşir. Aşağıdaki altı çizili kelimeler fiil görevindedir.

Örnekler:
Küçük kızın saçları uzamış.
Derin yaraları kısa sürede iyileşti.

Fiiller Hakkında Sorular

1. Fiil nedir? Kısaca açıklayınız.
2. Fiil cümlesi örnekleri veriniz?
3. Anlamına göre fiiller nedir?
4. İş fiili nedir? Nasıl bulunur? Örnekler veriniz.
5. Durum fiili nedir? Nasıl bulunur? Örnekler veriniz.
6. Oluş fiili nedir? Nasıl bulunur? Örnekler veriniz.