Haritanın Özellikleri
Bir çizime harita diyebilmemiz için bazı özellikleri taşıması gerekir. Bu özellikler şöyledir;
- Kuş bakışı görünüme sahip olmalıdır.
- Belirli bir ölçekte küçültülmelidir.
- Bir düzlem üzerine aktarılmalıdır.
Bu üç özelliğe sahip olan çizimlere harita diyebiliriz. Bu özellikleri dikkate alarak haritanın tanımını yapalım;
Harita: Bir yerin kuş bakışı olarak, belirli bir ölçekte küçültülerek bir düzlem üzerine aktarıldığı çizimlere harita denir.
Haritanın Önemi
Haritaların günlük hayatta çok fazla kullanım alanı söz konusudur. Teknolojinin de hızlı bir şekilde ilerlemesi ile dünya haritaları hatta uzay haritaları bile çok kolay ulaşılır oldu.
Kendi yaşadığımız şehri, farklı şehirleri, farklı ülkeleri ve dünyayı tanımak ve bilgiler elde etmek için haritalardan faydalanıyoruz. Oturduğumuz yerden dünyanın çeşitli bölgelerini üç boyutlu bir şekilde gezebiliyor ve gidip görmüş gibi tanıyabiliyoruz.
Haritalar günümüzde özellikle bireysel anlamda kullanımı da çok yaygındır. Bütün cep telefonlarından harita uygulamaları bulunuyor. Bu harita uygulamalarından yol tarifleri alabiliyoruz, trafik durumunu görebiliyoruz ve bir yerden bir yere ne kadar sürede gideceğimizi görebiliyoruz. Hayatımızın her alanın haritalardan faydalanabiliyoruz.
Yine örnek vermek gerekirse yol yapımında, köprü ve tünel yapımında, savaşlarda, saldırı ve tehditlerin önlenmesinde, bir hastalığın ülke genelindeki dağılışını göstermede, nüfus oranlarını, göç durumlarını göstermede haritalardan faydalanılıyor. Meteorolojik haritalar günlük hava durumu bilgilerini vermede, yolculuk ederken ulaşım haritalarını kullanmada, gezerken gezi haritalarını kullanarak gezilecek yerleri bulmada ve daha bir çok alanda haritalardan faydalanırız.
Haritanın Elemanları
Haritayı oluşturan elemanlar 5 tanedir. Bu temel unsurlar şöyledir;
- Harita başlığı,
- Lejant (açıklamalar) yada harita anahtarı,
- Coğrafi koordinatlar,
- Yön oku,
- Ölçek.
Başlık: Haritanın hangi amaçla oluşturulduğunu belirtir.
Lejant (açıklamalar): Haritaların kolay anlaşılması için haritada kullanılan işaret ve sembollerin ne anlama geldiğini gösteren tablodur.
Coğrafi koordinatlar: Ekvator ve Greenwich’e göre haritanın konumunu gösterir.
Yön oku: Haritada yönlerin gösterir. Coğrafi koordinat kullanılan haritalarda yön oku kullanılmayabilir.
Ölçek: Haritalardaki küçültme oranına denir.
Harita Özellikleri ve Elemanları İle İlgili Sorular
Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.
1. Kısaca harita nedir?
2. Haritanın özellikleri nelerdir?
3. Haritanın önemi nedir?
4. Haritanın kullanım alanlarına örnekler veriniz?
5. Harita elemanları nelerdir?