Sponsorlu Bağlantılar
Kategoriler
Kimya

İyonik, Moleküler, Kovalent ve Metalik Katıların Özellikleri

Kristal Katılar Nelerdir?

Katıların amorf ve kristal katılar olmak üzere ikiye ayrıldığını bir önceki yazımızda detaylı bir şekilde açıklamıştık. Bkz: Katı Maddeler ve Özellikleri

Sponsorlu Bağlantılar

Yine kristal katıların aynı zamanda kendi arasında dörde ayrıldığını söylemiştik. Kristal katılar kimyasal türlerini birarada tutan kuvvetlere göre dörde ayrılır. Bunlar;

  1. İyonik Katılar
  2. Moleküler Katılar
  3. Kovalent Katılar
  4. Metalik Katılar

İyonik Katılar ve Özellikleri

İyonik katıları zıt yüklü iyonlar oluşturur. Bu iyonları bir arada tutan kuvvetler ise elektrostatik çekme kuvvetleridir. İyonik katılarda anyonların oluşturduğu boşluklara katyonlar yerleştiği için anyonlar katyonlardan daha büyüktür.

İyonik bileşikler serttir ve elektriği iletmezler. Elektriği iletmeleri için erimeleri yada suda çözülmeleri gerekir. Ayrıca bu katıların erime ve kaynama noktaları çok yüksektir. İyonik katıların örgü yapıları ve birim hücreleri birbirinden farklı
olabilir.

Özellikleri

  • Sert yapıya sahiptir
  • Kırılgan maddelerdir
  • Yüksek erime noktasına sahiptir
  • Isı ve elektriği iletmezler

İyonik katılara örnekler: NaCl, CsCl, ZnS, MgO, CaF2.

Sponsorlu Bağlantılar

Moleküler Katılar ve Özellikleri

Moleküler katılarda moleküller arasındaki çekim kuvvetleri; dipol-
dipol, London etkileşimleri ve hidrojen bağları olabilir. Bu çekim kuvvetleri  kovalent ve iyonik çekim kuvvetlerinden daha zayıftır. Dolayısı ile moleküler katıların hem erime hemde kaynama noktaları düşüktür. Moleküler katılar elektriği iletmezler ve genellikle yumuşaktırlar.

Özellikleri

  • Yumuşak yapıya sahiptir
  • Düşük erime noktasına sahiptir
  • Isı ve elektriği iletmezler

Metalik katılara örnekler: I2, P4, S8, CO2, NH3, HF, SO2, H2O, C6H12O6

Kovalent Katılar ve Özellikleri

Bu katılarda tanecikleri bir arada tutan kuvvetler kovalent bağlardır. Ametal atomlarının elektronlarını ortaklaşa kullanması sonucunda oluşur. Kovalent katılarda her yöne uzanan bir ağ yapısı şeklinde etkileşim oluşur. Bu ağ yapısı içerisinde çok sayıda molekül birbirine kenetlenerek bulunur.

Kovalent katılar sert veya yumuşak olabilir. Genellikle serttir ve kaynama noktaları da oldukça yüksektir. Bu katılar elektriği iletmezler. Dünyanın en ser maddesi olan elmas 3547 °C’de erir ve kovalent katılardandır.

Özellikleri

  • Çok sert yapıya sahiptir
  • Yüksek erime noktasına sahiptir
  • Isı ve elektriği iletmezler

Metalik katılara örnekler: Silisyum karbür, kuartz, silisyum nitrür, elmas, grafit.

Sponsorlu Bağlantılar

Metalik Katılar ve Özellikleri

Metalik katıları pozitif iyonlar oluşturur. Bu iyonlar belli bir düzen içerisinde yerleşir. ve metalik bağ ile birbirine bağlanırlar. Pozitif iyonlar serbest ve hareketli elektronlarla çevrilmiştir. Bu hareketli elektronlar sayesinde metalik katılar ısıyı ve elektriği iletme, tel ve levha haline getirilme, parlaklık gibi özelliklere sahip olurlar. Metalik katılarda her bir metalin erime ve kaynama noktaları ise farklılık gösterir.

Özellikleri

  • Sertlik metalden metale değişir
  • Yüksek erime noktasına sahiptir
  • Isı ve elektriği iletirler

Metalik katılara örnekler: Çinko, gümüş, bakır, potasyum, sodyum.

Katı Türleri İle İlgili Sorular

Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.

1. Katıları taneciklerini bir arada tutan kuvvetlere göre kaça ayrılır?
2. Tanecikleri bir arada tutan kuvvet en yüksek olan katı hangisidir?
3. Tanecikleri arasındaki etkileşim en zayıf olan katı hangisidir?
4. Elektriği ileten ve iletmeyen katılar hangileridir?
5. En sert katı hangisidir neden?
6. Metalik katılar elektriği neden iletir?
7. Dünyanın en sert maddesi hangisidir?

Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bilgeniz.com