Kategori: Biyoloji

Sitoplazma Sitoplazma: Ökaryot hücrelerde çekirdek ile hücre zarı arasını dolduran yarı sıvı bölgeye sitoplazma denir. Prokaryot hücrelerde ise sitoplazma bütün hücre zarını içerisini kapsamaktadır. Çünkü zarla çevrili çekirdeği yoktur. Prokaryot hücrelerde hemen hemen bütün yaşamsal faaliyetler sitoplazmada bulunan serbest enzimler tarafından yürütülür. Ökaryot hücrelerde ise sitoplazmada bulunan serbest enzimler yanı sıra bir kısım metabolik olaylar da organeller tarafından gerçekleştirilir. Sitoplazma hücre içeriğinin homojen hâle gelmesini […]

Hücre İskeleti Nedir? Hücre İskeleti: Sitoplazmadaki özel proteinlerin kendi aralarında bağlar kurarak birleşip oluşturduğu tüpsü ve ipliksi yapılara denir. Diğer bir tanım ise şöyledir; ökaryot hücrelere şeklini veren ve hücre içi organizasyonu sağlayan bütün yapılara hücre iskeleti denir. Başka bir tamım ise şöyledir; Ökaryotik hücrelerin farklı şekillere adapte olabilmelerini, hareketlerini yönlendirip koordine etmelerini sağlayan özel proteinlerin oluşturduğu kompleks ağa hücre iskeleti […]

Sentrozom Nedir? Sentrozom: Genellikle havan hücrelerinde, alg ve mantarlarda çekirdeğin yanında yer alan zarsız bir organeldir. Sentrezom nelerde yoktur? Sinir hücreleri, olgun alyuvarlar, yumurta, çizgili kas hücreleri ve gelişmiş bitkilerin hücrelerinde sentrozom yoktur.  Sentrozomlardan yoksun olan hücreler mikrotübüllerini düzenlemek için başka yapılar kullanırlar. Birbirine dik olarak yerleşmiş iki adet sentriyol bir sentrozomu oluşturur. Sentrozomu oluşturan bu sentriyolların her birinde […]

Plastitler Nedir? Yapısı ve Görevleri Plastitler:  Ökaryot hücreli canlılarda (alg, bitki gibi) bulunan ve çift katlı zara sahip organeller grubuna plastitler denir. Plastitler bir çok farklı görevi yerine getiren organellerden oluşmaktadır. Plastitlerde çeşitli renklerde pigmentler bulunur. Farklı plastitler belirli şartlar altında birbirine dönüşebilirler. Plastitlerin Görevleri Güneş ışığı yardımıyla fotosentez yapar, Bitkilerin çiçek, tohum ve meyvelerine renk verirler. Protein, […]

Mitokondri Nedir? Mitokondri: Genellikle ökaryotik organizmalarda bulunan çift zara bağlı bir organeldir. Mitokondri, bazı çok hücreli memeli organizmalarda örneğin olgun kırmızı kan hücrelerinde yoktur. Ayrıca prokaryot hücre yapısına sahip bakteri ve arkelerde yoktur. Mikrosporidia, parabasalitler ve diplomonadlar gibi bazı tek hücreli organizmalar da mitokondrilerini başka yapılara indirgemiş veya dönüştürmüştür. Mitokondri, hücrenin kimyasal bir enerji kaynağı olarak kullanılan adenosin […]

Koful Nedir? Koful: Sitoplazmadan arınmış, bir zarla çevrili ve içi sıvı dolu olan hücre içindeki boşluklara koful denir. Daha detaylı bir tanım yaparsak; tek katlı zarla çevrili olup hücre, çekirdek, endoplazmik retikulum zarları ve Golgi aygıtını oluşturan yassı keseciklerden meydana gele organele koful denir. Kofulllar genç hücrelerde daha küçük olurken yaşlı hücrelerde daha büyüktür. Hücre yaşlandıkça […]

Peroksizom (Mikrocisimcikler) Nedir? Peroksizom: Tek katlı zarla çevrili, 0.3-0.5 mikron çapında olan ve zehirli maddeleri yok eden organeldir. Diğer adı ise mikrocisimciklerdir. Peroksizomlar hemen hemen bütün ökaryot hücrelerde bulunur. Yani hem bitki hem de hayvan hücrelerinde bulunur. Peroksizomlar 50’ye yakın farklı enzim içermektedir. Hem oksijeni oluşturan hemde kullanan bir organeldir. Endoplazmik retikulumdan koparak oluşur. Bölünerek kendi kendilerine çoğalırlar. Oval bir […]

Lizozom Nedir? Lizozom: Tek katlı zarla çevrili olan ve sindirim enzimleri taşıyan hücre organeline lizozom denir. Lizozomun içerisinde bir dizi enzimler bulunur. Bu enzimler granüllü endoplazmik retikulumların yüzeyinde bulunan ribozomlarda üretilir. Daha sonra bu enzimler Golgi aygıtına getirilir. Golgi aygıtında paketlenir ve kesecikler içine alınıp lizozom şeklinde sitoplazmaya bırakılır. Lizozom zarının iç yüzeyi, enzimlerin zarar vermesini engelleyen özel bir madde […]

Golgi Aygıtı Golgi Aygıtı: Protein ve yağ yapılı çok sayıda yassılaşmış keseden ve küçük kofullardan meydana gelen organeldir. Golgi cisimciği de denir. Golgi aygıtı bütün ökaryot hücrelerde bulunur ancak hücre organellerini kaybetmiş olgun alyuvarlar ile sperm hücrelerinde bulunmaz. Sitoplazmada, endoplazmik retikulumun ve hücre çekirdeğinin yanında bulunur. Birçok hücre tipi sadece bir veya birkaç Golgi aparatı içerirken, bitki hücreleri yüzlerce […]

Endoplazmik Retikulum Endoplazmik Retikulum: Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında uzanan hücre içi kanallar sistemine endoplazmik retikulum denir. Endoplazmik retikulum zarlarının devamı çekirdek zarıdır. Neredeyse bütün ökaryot hücrelerde endoplazmik retikulumlar bulunur. Hücre bölünmesi sırasında endoplazmik retikulumlar eriyerek kaybolur. Bölünme tamamlandığında ise endoplazmik retikulumlar yeniden yapılır. İki çeşit endoplazmik retikulum bulunur. Bunlar; Granüllü endoplazmik retikulum Granülsüz (düz) endoplazmik retikulum Granüllü […]