Kuşlar Hakkında Genel Bilgiler
Omurgalı hayvanlar grubunda uçabilen türleri bulunan ilk hayvanlar kuşlardır. Tüylü, kanatlı ve sıcakkanlı canlılar olan kuşların dünya genelinde 10 binden fazla türü bulunuyor. Farklı büyüklerde ve renklerde olabilen kuşlar, farklı gaga yapıları ile de dikkat çekmektedir.
Kuşlarda beslenme etobur, otobur ve hem etobur hem otobur şeklinde görülür. Sadece bitki ve meyvelerle beslenen kuşlar, sadece et ile beslenen kuşlar ve hem et hemde bitkilerle beslenen kuşlar vardır. Kuşların gagaları beslenme şekline göre farklılık göstermektedir. Yakalama, delme, parçalama gibi işlevlerine göre gagaları şekillenmiştir. Kuşların gerçek anlamda dişleri yoktur.
Kuşların diğer canlılardan ayıran özellikleri: Kuşlar aynı zamanda ilk sabit sıcaklıklı canlılardır. Yine diğer canlılardan farklı olarak ön üyeleri kanatlara dönüşmüştür. Kuşların en önemli özelliklerinden birisi de çok gelişmiş bir ses kutularının olmasıdır. Bu ses kutusu trake ve bronşların bulunduğu yerdedir.
Kuşların diğer canlı gruplarından ayıran en önemli özelliklerinden birisi de vücutları diğer hayvanlarda görülmeyen tüylerle kaplı olmasıdır. Bu tüyler keratinden yapılmıştır. Ayrıca vücutları keratinden yapılmış pul ve teleklerle de kaplıdır. Vücutlarının tüy olmayan kısımları pullarla kaplıdır.
Kuşlarda üreme yumurta ile gerçekleşir ve kuşlar kuluçkaya yatarlar. Kuşların yumurtaları ise sert kabukludur. Embriyo, yumurta kabuğu ve amniyon zarı ile çevrilidir. Ayrı eşeyli olan kuşlarda iç döllenme ve dış gelişme görülür. Ayrıca yuva yapma ve yavru bakımı da vardır. Üreme döneminde ise kur yaparlar.
Kuşların derilerinde salgı bezi bulunmaz. Göğüs kemikleri iyi gelişmiştir ve kafatası omurgaya bağlıdır. Kuşların görme organları diğer organlarında daha iyi gelişmiştir ve en hızlı metabolizmaya sahip canlı grubudur. Ayrıca koku alma duyuları da kısmen körelmiştir.
Kuşlarda göç olayı yılın belirli zamanlarında sürüler halinde gerçekleşir. Kuşlar yılın belli dönemlerinde besinin azalması ve soğuk hava nedeniyle kuluçka bölgesini geçici olarak terkederler. Yerli kuşlarda ise göç olayı görülmez ve yılın her mevsimi kuluçka bölgesinde kalırlar. Kuşlarda kış uykusu yoktur ancak yalnız çobanaldatanlar (Caprimulgiformes) kış uykusuna yatarlar.
Kuşlarda solunum akciğerler ile yapılır. Yani akciğer solunumu görülür. Gelişmiş ve karmaşık aynı zamanda tam işlev gören büyük ve küçük dolaşım sistemleri bulunur.
En büyük kuş: Deve kuşları 150 kg civarında ağırlıkları ve yaklaşık 2,5 metre boyları ile dünyanın en büyük kuşlarıdır.
En küçük kuş: Sinek kuşları (kolibri) yaklaşık 3 gram ağırlıkları ve yaklaşık 5-6 cm boyları ile dünyanın en küçük kuşlarıdır.
Kuşları uçabilen kuşlar ve uçamayan kuşlar olarak iki kısımda incelemek mümkündür.
Uçabilen kuşlar: Şahin, sinek kuşu ve ağaçkakan örnek verilebilir.
Uçamayan kuşlar: Kivi, penguen ve emu örnekleri verilebilir.
Ayrıca bkz: Kuşlar Neden V Şeklinde Uçarlar?
Kısaca Kuşların Özellikleri
- Vücutları tüylerle kaplıdır.
- Kanatları vardır.
- Karada yaşarlar.
- Akciğer solunumu yapar.
- Vücut ısısı sabit canlılardır.
- Dişleri körelmiştir ve gerçek dişleri yoktur.
- İç döllenme görülür.
- Yumurta ile çoğalırlar.
- Yuva yapma ve yavru bakımı vardır.
- Uçabilen ve uçamayan türleri vardır.
Kuşlar İle İlgili Sorular
Kuşlar hakkında öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, kuşlar konusunu anlamışsınız demektir.
1. Kısaca kuşların özelliklerini maddeler halinde sıralayınız?
2. Kuşlar ne yer?
3. Kuşlarda çoğalma nasıl olur?
4. Kuşların diğer canlılardan farklı özellikleri nelerdir?
5. Kuşlarda göç olayı neden görülür?
6. Kuşlar kış uykusuna yatar mı?
7. Kuş türlerinden uçabilen ve uçamayan kuşlara ÖRnekler veriniz?
8. Dünyanın en büyük kuşu nedir?
9. Dünyanın en küçük kuşu nedir?