Sponsorlu Bağlantılar
Kategoriler
Biyoloji

Mikroskop Nedir? Ne İşe Yarar? Mikroskop İcadı ve Tarihi Gelişimi

Mikroskop Nedir?

Mikroskop: Çıplak gözle görülemeyen ve küçük nesneleri bir mercek düzeneği sayesinde büyüterek görmeye ve incelemeye yarayan alete mikroskop denir. Diğer bir tabirle gözle görülemeyecek kadar küçük cisimleri optik veya manyetik mercekler sistemi ile büyütüp incelenmeye yarayan alettir.

Sponsorlu Bağlantılar

Mikroskop Ne İşe Yarar?

Mikroskoplar kullanım alanı çok geniş olan aletlerdir. Dolayısı ile bu kullanım alanlarında göstermiş olduğu faydaları, onların ne işe yaradıkları ile ilgili bilgi verir bize.

Genel anlamda mikroskop ne işe yarar sorusuna verilecek cevap; göz ile görülemeyen çok küçük cisimlerin incelenmesine yarar diyebiliriz. Daha detaylı bir şekilde bu yararları saymak gerekirse;

  • Cisimlerin üç boyutlu görüntülerini temin etmek için kullanılır,
  • Hücre ve dokuların moleküler düzeyde incelenmesi için kullanılır,
  • İnsan hücrelerinin, virüslerin ve diğer objelerin atom dizilişlerini göstermede kullanılır,
  • Bir canlıdan diğerine gen aktarılmasını sağlayan yöntemlerde kullanılır,
  • Hastalıkların teşhisi, tedavisi ve ilaç geliştirilmesi için kullanılır,
  • Cisimden saçılan elektronların görüntülenmesi için tıbbi ve diğer teknolojik uygulamalarda kullanılır,
  • Bazı bakterilerin ayırt edilmesinde kullanılır,
  • Aydınlatma için kullanılır (ultra viole ışınlerı yayan veya xenon yakan ark lambaları)
  • Nükleik asit dizilerinin incelenmesinde kullanılır,
  • Metal veya yarı iletkenlerin yüzey görüntülerinden kristal yapılarını incelemek için kullanılır,
  • Polimerlerin ve ileri teknoloji ürünü süper iletkenlerin yapımında kullanılır,
  • Maden yataklarının ekonomik potansiyelinin belirlenmesinde ve cevher hazırlama süreçlerinde kullanılır.

Ayrıca bkz: Hücrenin Keşfi ve Hücre Teorisi

Mikroskop İcadı ve Tarihi Gelişimi

Mikroskoplar özellikle biyoloji alanında çok büyük öneme sahip olan gözlem ve ölçme araçlarıdır. Mikroskobun icad edilmesi ile birlikte çok büyük ve önemli buluşlar yapılmıştır. Zaman içerisinde gösterdiği gelişim ise bu buluşların artmasına ve yeni bilim dallarının ortaya çıkmasını neden olmuştur.

Sponsorlu Bağlantılar

Zacharias Janssen (16. yüzyıl)
İlk Mikroskop

İlk olarak mikroskobu, 16. yüzyılda yani 1590 yılında Hollandalı bilim adamı Zacharias Janssen‘in bulmuştur. Janssen’in bu icadı bir teleskobu tadil etmek suretiyle meydana getirdiği kabul edilmektedir. Zacharias Janssen, 9 kat büyütme gücüne sahip olan, içbükey ve dışbükey mercekleri bulunan bir mikroskop icat etmiştir.

Janssen’in icat ettiği bu mikroskop ile ilk yıllarda sinek ve böcekler incelenmiştir. Bu mikroskop bilimsel keşifler yapmaktan ziyade bir eğlence aracıydı. O dönemde mikroskopla bilimsel keşifler yapmak insanların aklına gelmiyordu.

Marcello Malpighi tarafından yapılan keşifler sayesinde mikroskobun önemi anlaşılmıştır. 1964 yılında mikroskobu kullanarak kılcal damarlardaki
kan akışını inceleyen Marcello Malpighi, bu sayede bilimsel anlamda mikroskobu ilk kez kullanmış oldu.

Robert Hooke (17. yüzyıl)
Hücre Kavramının Bulunması

Sponsorlu Bağlantılar

İngiliz bilim insanı Robert Hooke tarafından 17. yüzyılda bir mikroskop geliştirilmiştir. Bu mikroskop ile meşe ağacının mantar dokusundan aldığı çok ince kesitleri incelemiştir. Bu dokularda küçük odacık şeklinde yapılar olduğunu görmüştür. Bu yapılara cellula ismini vermiştir. Cellula ise hücre anlamına gelmektedir. Bu sayede hücre kavramı 1665 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Aslında Robert Hooke’un gözlemlediği yapılar, hücre değildi. Hücre diye isimlendirdiği yapılar ölü hücrelerden geriye kalan boşluklardı. Buna rağmen Robert Hooke sayesinde  insanoğlunun dikkati mikro dünyaya yoğunlaşmıştır.

Antonvan Leeuwenhoek (17. yüzyıl)
Bakterilerin Bulunması

Hollandalı bir kumaş tüccarı olan Anton van Leeuwenhoek, 17. yüzyılın sonlarında  bir mikroskop icat etmiştir ve bu mikroskop ile kumaşları incelemiştir. Bu mikroskoplar ile sperm hücrelerini ve bakterileri inceleyen Leeuwenhoek, bakterileri keşfetmiştir. Bakterilerin varlığını ilk defa keşfeden kişi 1676’da Leeuwenhoek olmuştur. Bu sebeple mikrobiyoloji biliminin kurucusu olarak Anton van Leeuwenhoek kabul edilir.

19. yüzyıl
Hücrenin Keşfi

Theodor Schwann, Matthias Schleiden ve Rudolf Virchow isimli Alman bilim insanları 19. yüzyılda hücrenin önemini ortaya koyan çalışmalar yapmıştır. Schleiden tarafından bitki hücreleri keşfedilmiş, Schwann tarafından hayvan hücreleri keşfedilmiş ve Virchow tarafından ise hücrelerin büyümesi ve çoğalması üzerine keşifler yapılmıştır.

Sponsorlu Bağlantılar

20. yüzyıl
Elektron Mikroskoplarının Keşfi

20. yüzyılda ışık mikroskoplarıyla da her şeyin görülemeyeceği anlaşılmıştır. Yani hücre içindeki daha küçük yapılan ışık mikroskobuyla görülemeyeceği anlaşıldı. Alman fizikçi
Ernst Ruska tarafından 1938 yılında elektron mikroskobu keşfedildi. Işık olmadan daha
küçük yapıların görülebilmesini sağlayan bu yeni mikroskopta, ışık yerine elektronları kullandı. Işık mikroskoplarındaki cam mercekler yerine ise elektromanyetik mercekler kullanıldı. Böylece objelerin çok daha detaylı görüntüleri gözlemleyebildi. Elektron mikroskopları sayesinde fizik ve kimya alanında da atomik düzeyde üç boyutlu incelemeler yapma imkanı doğdu.

Mikroskop İle İlgili Sorular

Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.

1. Mikroskop nedir? Kısaca açıklayınız.
2. Mikroskop ne işe yarar? Mikroskobun faydaları nelerdir?
3. Mikroskobun kullanım alanlarına örnekler veriniz?
4. Mikroskobu kim buldu? Mikroskobun icadı nasıl oldu?
5. Mikroskop ile yapılan ilk keşif nedir?
6. Hücre kavramı ilk defa ne zaman ortaya çıkmıştır?
7. Gerçek anlamda ilk defa hücrenin keşfi ne zamandır?
8. İlk defa bakteriler ne zaman keşfedilmiştir?
9. Elektron mikroskobu nedir? Kim keşfetmiştir?
10. Mikroskobun geçmişten gümünüze gelişimi kısaca anlatın?

Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bilgeniz.com