Sponsorlu Bağlantılar
Kategoriler
Türkçe

Türk Edebiyatının Dönemleri ve Edebiyat Kuramları

Türk Edebiyatının Dönemleri

Tür edebiyatını üç farklı dönemde incelemek mümkündür. Bu dönemleri İslamiyet öncesi ve etkisi ile gelişen ve batı etkisinde gelişen Türk edebiyatı olarak incelemek mümkündür. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı 11. yüzyıl öncesini, İslamiyet etkisi ile gelişen Türk edebiyatı 11. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasını ve batı etkisinde gelişen Türk edebiyatı ise 1860 yılından sonrasını yani 19. yüzyılın sonlarından itibaren kapsamaktadır.

Sponsorlu Bağlantılar

Bu üç döneminde kendi arasında farklı dönemleri bulunmaktadır. Şimdi Türk edebiyatının dönemlerini detaylı bir şekilde sıralayalım;

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı
(… – 11. yüzyıl)
İslamiyet Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı(11- 19. yüzyıl)Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı(1860 ve sonrası)
 1- Sözlü Edebiyat 1- Divan Edebiyatı 1- Tanzimat Dönemi
Edebiyatı
(1860-1896)
 2- Yazılı Edebiyat 2- Halk Edebiyatı

  • Anonim Halk Edebiyatı
  • Dinî-Tasavvufi (Tekke) Halk Edebiyatı
  • Âşık Edebiyatı
2- Servetifünun Dönemi Edebiyatı
(Edebiyat-ı Cedide)
(1896-1901)
3- Fecriati Topluluğu
(1909-1912)
4- Millî Edebiyat Dönemi
(1911-1923)
5- Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
(1923-… )

Aşağıda ise Türk edebiyatı dönem tablosunu inceleyebilirsiniz.

Edebiyat Kuramları

Edebiyat hakkındaki düşünceleri ve görüşleri savunan farklı kuramlar ve anlayışlar vardır. Bu kuram ve anlayışları tek tek açıklayalım;

Sponsorlu Bağlantılar

Anlatımcı: Bu kuramı savunanlar en önemli şeyin sanatçının duygularını dile getirip, aktarması olduğunu söyler. Okuru duygusal yönden eğitme söz konusudur. Bu nedenle anlatım ve aktarım ile aktarılan duygunun ahlaki açıdan değeri ölçüt olarak kullanılmaktadır.

Duygusal: Sanatın yani edebiyatın estetik açıdan zevk vermesi gerektiğini savunurlar. Bu görüşü savunanlara göre estetik işlevi olan sanat başka amaçlara hizmet edemez. Aynı zamanda güzel, estetik gibi değerlerin bizim içimizde olduğunu, bu nedenle güzellik ölçütlerinin öznel olduğunu savunurlar.

Yansıtma: Bu kuramı savunanlar sanatı bir yansıtma olarak yorumlar ve edebiyatı da dünyaya tutulmuş bir ayna olarak görürler. Dolayısı ile edebiyat toplumu ve gerçekliği yansıtır. Yani insanı ve yaşamı açıklar. Yine bu görüşü savunan bazı düşünürler bunu yetersiz bulur ve edebiyatın eğitici bir nitelik taşıdığını savunurlar. Onlara göre edebiyat hem gerçekliği yansıtmalı hemde toplumsal ya da siyasal açıdan insanları eğitmeli, bilinçlendirmelidir. Bu görüşlere iki ölçüt ile edebiyat yapıtı değerlendirilir: Gerçekliğin yansıtılışındaki başarı ve okur ya da toplum üzerindeki etkinin niteliği.

Biçimci: Biçimciler ise edebiyatın en önemli işlevinin estetik bir yaşam tarzı uyandırması gerektiğini görüşündedirler. Bunu ortaya çıkaran ise edebi eserin yapısındaki biçimsel özelliktir. Edebiyat yapıtlarının sanat değeri taşıması biçimlerinden kaynaklanır ancak çeşitli etkiler de uyandırabilirler. Bu yüzden edebi yapıtlar ancak yapısal ölçütlerle değerlendirilebilirler.

Türk Edebiyat ve Kuramları İle İlgili Sorular

Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.

Sponsorlu Bağlantılar

1. Türk edebiyatı kaç döneme ayrılır?
2. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı türleri nelerdir?
3. İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı türleri nelerdir?
4. Batı etkisinde gelişen türk edebiyatı türleri nelerdir?
5. Edebiyat kurmaları nedir?

Sponsorlu Bağlantılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bilgeniz.com