Yer Çekimi Potansiyel Enerjisi
Bütün cisimler bulundukları konumdan dolayı bir enerjiye sahiptirler. İşte cisimlerin bulundukları konum nedeniyle sahip oldukları yer çekimi potansiyel enerjisi denir.
Örnekler vermek gerekirse;
- İçinde okul malzemelerinin olduğu çanta yukarı kaldırıldığında çanta üzerinde iş yapılır.
- Dalından yere düşen elma, bir tenekenin üzerine düşerse teneke ezilir ve elma teneke üzerinde iş yapar.
Bir cismi üzerinde yapılan iş cismin kazandığı potansiyel enerjiye eşittir. Bu durumda;
W = PE
W: yapılan iş
PE: Potansiyel enerjideki değişim
Örneğin yerçekimi ivmesinin g olduğu bir yerde m kütleli bir cismi yerden h kadar yukarı çıkardığımızı düşünelim. Bu cismi kaldırmak için gereken kuvvet cismin ağırlığına eşittir. Bu durumda
F=mg olur.
Cismi yerden h kadar yukarı çıkardığımız için yaptığımız iş;
W=mgh olur.
Dolayısı ile yapılan iş potansiyel enerjiye eşit olduğu için;
PE = mg.h olur.
NOT: Cisimler yukarı doğru hareket ettirildiğinde yer çekimine karşı iş yapılmış olur. Yüksekten bırakılan cismin yere düşmesini sağlayan kuvvet yer çekimidir. Bu durumda cisim üzerinde işi yapan kuvvet, yer çekimi kuvveti olur.
Ayrıca bkz: Esneklik Potansiyel Enerjisi
Yer Çekimi Potansiyel Enerjisi Nelere Bağlıdır?
Yer çekimi potansiyel enerjisinin cismin kütlesine ve bulunduğu yüksekliğe bağlıdır. Yani potansiyel enerji, kütle ve yükseklikle doğru orantılıdır.
Buna göre,
- Aynı yükseklikteki cisimlerden kütlesi büyük olanın potansiyel enerjisi daha büyüktür.
- Eşit kütleli cisimlerden yüksekte olanın potansiyel enerjisi daha büyük olur.
Yer Çekimi Potansiyel Enerjisi İle İlgili Sorular
Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.
1. Yer çekimi potansiyel enerjisi nedir?
2. Yer çekimi potansiyel enerjisi formülü nedir?
3. Yer çekimi potansiyel enerjisi nelere bağlıdır?
