Beygir Gücü – Horse Power
Beygir gücü terimini günlük hayatımızda duyarız. Özellikle otomobillerin motor güçlerini ifade ederken beygir gücünden bahsedilir. İngilizce “Horse Power” olarak bilinen bu terim Türkçe’ye “Beygir Gücü” olarak geçmiştir.
Beygir Gücü: Kısaca motor gücünü gösteren ve saniyede yaklaşık 75 kilogrammetrelik (746 watt) iş yapan bir motorun gücü demektir.
James Watt tarafından ortaya çıkarılan Beygir Gücü terimi, yine kendisinin ürettiği buhar makinelerinin iş yapabilme yeteneklerini müşterilerin anlaması amacıyla kullanılmıştır.
Kısaltmalar
Beygir Gücü: BG
Horse Power: HP
Beygir gücünü biraz daha iyi anlamak için örneklendirelim. Günlük hayatta otomobillerin motor güçlerini beygir gücü cinsinden ifade ediyoruz. Bir beygir gücü ise 746 watta eşittir. 100 beygir gücünde bir otomobil ifade edilirken, 74600 watt gücüne sahip otomobil motoru ifade edilir.
Bir otomobilin beygir gücü ne kadar yüksek olursa o kadar çabuk hızlanır. Örneğin beygir gücü çok yüksek olan yarış otomobilleri 5 saniyede 100 km/h hıza ulaşırken, normal binek araçları yaklaşık 15 saniyede 100 km/h hıza ulaşabilir. Motor gücü ne kadar yüksek olursa otomobile aktarılan enerji o kadar fazla olur.
Beygir Gücü Hesaplama ve Formülü
James Watt beygir gücü kavramını ortaya çıkarmak için bir atın değirmen çarkını çevirebilme yeteneğinden faydalanmıştır. Buna göre 12 fit yarıçaplı bir değirmen çarkı bir at tarafından saatte 144 kez veya dakikada 2,4 kez çevrilir. Ve bu esnada çarka uyguladığı kuvvet 180 libre-kuvvet olur. Bu veriler dikkate alınarak aşağıdaki hesaplamayı yapmıştır.
SI birim sisteminde verilerin karşılıkları aşağıdaki gibidir:
- 1 ft (fit) = 0,3048 m
- 1 libre = 0,45359237 kg
- 1 lbf (libre-kuvvet) = g × 1 libre = 9,80665 m/s2 × 1 lb × 0,45359237 kg/lb = 4,44822 kg·m/s2 = 4,44822 N
- 180 lbf (libre-kuvvet) = 180 × 4,44822 N = 800,6796 N
İş = Kuvvet x Yol
W = F . x
Güç = İş / Zaman
P = W / t
P = (F.x) / t
Bu formüllerden faydalanarak aşağıdaki gibi hesaplama yapılır;
P = (F.x) / t
P = (180 lbf).(2.4 x 2π x 12ft) / 1 dakika
P = 32,572 ft.lbf/dakika
James Watt tarafından 32.572 sonucunu 33.000’e yuvarlanmıştır ve bunu da 1 Beygir gücü olarak tanımlamıştır. Yani;
1 Beygir Gücü = 33000 ft.lbf/dakika = 745,699 N.m/s (Watt)
Beygir Gücü İle İlgili Sorular
Bu konuda öğrendiklerimizi sorularla pekiştirelim. Aşağıdaki sorulara cevap verebiliyorsanız, konuyu anlamışsınız demektir.
1. Beygir gücü nedir?
2. Beygir gücü nerelerde kullanılır?
3. 1 Beygir gücü kaç W’dır?
4. Beygir gücü kim tarafından ve hangi amaç için kullanılmıştır?